Η ανάπτυξη των Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων (ΚοινΣΕπ) στην Ελλάδα σκοντάφτει συνεχώς σε ένα ανυπέρβλητο εμπόδιο: το τραπεζικό σύστημα. Παρά τις νομοθετικές πρωτοβουλίες και τα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία, η πρόσβαση των ΚοινΣΕπ σε κεφάλαια παραμένει εξαιρετικά δύσκολη, κυρίως λόγω της άρνησης των ελληνικών τραπεζών να εκδώσουν εγγυητικές επιστολές. Ο νόμος 4915/2022 έφερε στη δημόσια συζήτηση την έννοια του καταπιστευτικού λογαριασμού (escrow account) ως λύση για τη διαχείριση των χρηματοδοτήσεων. Σε αυτό το άρθρο, θα αναλύσουμε τη σημασία αυτού του λογαριασμού, την εφαρμογή του και το πώς μπορεί να αποτελέσει τη γέφυρα για την ομαλή εκταμίευση πόρων στις Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις.
Τι είναι ο Καταπιστευτικός Λογαριασμός (Escrow Account);
Ο καταπιστευτικός λογαριασμός (Escrow Account) είναι ένας ειδικός τραπεζικός λογαριασμός όπου τα χρήματα τοποθετούνται υπό όρους, έως ότου πληρούνται οι προϋποθέσεις εκταμίευσης. Ουσιαστικά, λειτουργεί ως ένας μηχανισμός εξασφάλισης τόσο για τον δανειστή όσο και για τον δανειζόμενο, μειώνοντας τον κίνδυνο αθέτησης υποχρεώσεων.
Ο νόμος 4915/2022 εισήγαγε αυτήν την έννοια σε διάφορες χρηματοδοτήσεις, ωστόσο δεν εφαρμόστηκε στην περίπτωση των ΚοινΣΕπ, όπου η ανάγκη για ένα τέτοιο εργαλείο είναι επιτακτική. Οι ελληνικές τράπεζες εξακολουθούν να διατηρούν αρνητική στάση απέναντι στις ΚοινΣΕπ, περιορίζοντας σημαντικά τις δυνατότητες ανάπτυξής τους.
Το πρόβλημα της χρηματοδότησης των ΚοινΣΕπ
Οι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις βρίσκονται σε μειονεκτική θέση όσον αφορά την πρόσβαση σε τραπεζικά δάνεια. Οι βασικοί λόγοι είναι:
- Η έλλειψη εγγυητικών επιστολών – Οι ελληνικές τράπεζες αρνούνται να εκδώσουν εγγυητικές επιστολές σε ΚοινΣΕπ, ακόμα και όταν υπάρχουν εγκεκριμένα προγράμματα χρηματοδότησης.
- Η υψηλή γραφειοκρατία – Η αδυναμία των συνεταιρισμών να αποδείξουν φερεγγυότητα λόγω της γραφειοκρατικής αντιμετώπισης τους.
- Η απουσία υποστηρικτικού θεσμικού πλαισίου – Αν και υπάρχουν νομοθετικές προβλέψεις, η έλλειψη τραπεζικής κουλτούρας απέναντι στην κοινωνική επιχειρηματικότητα αποτελεί τροχοπέδη.
- Η έλλειψη επαρκών εξασφαλίσεων – Οι περισσότερες ΚοινΣΕπ δεν διαθέτουν ακίνητη περιουσία ή άλλα περιουσιακά στοιχεία που να μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως εγγυήσεις.
Πώς ο Καταπιστευτικός Λογαριασμός μπορεί να λύσει το πρόβλημα
Ο καταπιστευτικός λογαριασμός μπορεί να λειτουργήσει ως ασφαλιστική δικλίδα για την εκταμίευση χρηματοδοτήσεων προς τις ΚοινΣΕπ. Η δημιουργία ενός τέτοιου λογαριασμού ... {διαβάστε εδώ την συνέχεια}